Personen S

 

Carel Christiaan (Carel) Steensma (engelandvaarder)

Geboren op 10 augustus 1912 te Franeker
Overleden op 04 mei 2006 te Haren

Carel Christiaan Steensma - Met geamputeerd been naar Dachau

Carel Christiaan Steensma is op 10 augustus 1912 in Franeker geboren. Hij is KLM-piloot en reserve-sergeantvlieger bij de 2e Jachtvliegtuig Afdeling, hij meldt zich op 10 mei 1940 op Schiphol en moet die middag direct met een Fokker D.21 ten strijde trekken. Gedurende drie dagen neemt hij deel aan luchtgevechten, tot hij gewond naar een ziekenhuis wordt afgevoerd. Kort nadien begeeft hij zich in het verzet.

In juni 1941 worden zijn activiteiten door de Duitsers ontdekt en duikt hij onder bij familie in Maartensdijk, waar hij samen met Lodie Voûte plannen maakt om per boot naar Engeland te gaan.

Nadat twee pogingen in juni en augustus zijn mislukt, lijkt na zorgvuldige voorbereiding het tij gunstig in de nacht van 1 op 2 september 1941. Carel Steensma, Boy Ruys de Perez en Lodie Voûte vertrekken even na middernacht, in dichte mist, in een vijf meter lange houten motorboot, de 'Hadza Kailat' (Arabisch voor 'slechts een kleinigheid'). Doel: via het Haringvliet richting Engeland te varen.

Op de brug bij Spijkenisse, die doorgaans na middernacht niet meer wordt bewaakt, gaan echter plotseling alle zoeklichten aan en wordt er op hen geschoten. Later blijkt dat de Duitsers op zoek zijn naar een neergestort Brits Blenheimvliegtuig. Boy Ruys raakt licht gewond, Voûte blijft ongedeerd, maar Steensma's bovenbeen is verbrijzeld.

Ze varen door. Bij Hellevoetsluis worden ze door Duitse radar ontdekt, maar de Duitsers schieten mis. Eenmaal op open zee denken ze veilig te zijn. Maar na een half uur loopt de motorkracht steeds verder terug, kennelijk is bij de beschieting ook de motor geraakt. Zij worden door de Duitse marine opgepakt en gearresteerd.

Steensma en Ruys de Perez worden overgebracht naar het Luftwaffe Lazarett in Amsterdam (een in gebruik genomen afdeling van het Wilhelmina Gasthuis). Voûte belandt in een Duits tuchthuis. Steensma is later gevangen in achtereenvolgens Amsterdam (Weteringschans), de kampen Amersfoort, Natzweiler - waar zijn rechterbeen wordt geamputeerd - en tenslotte Dachau, waar hij in april 1945 een paasmenu samenstelt. Onderop schrijft hij OZO (Oranje Zal Overwinnen).

Op 29 april 1945 worden de gevangenen door de Amerikanen bevrijd. Hans Teengs Gerritsen confisqueert een bus waarmee 18 Nederlanders, onder wie Carel Steensma, uit Dachau naar Nederland terugrijden.

Na de oorlog ziet hij kans een internationale carrière op te bouwen. Hij is op 4 mei 2006 in Haren overleden.

Onderscheidingen:
* Bronzen Leeuw
* Oorlogsherinneringskruis met de gespen
* Verzetsherdenkingskruis
* Nacht und Nebel-kruis
* Draaginsigne Gewonden.
Daarnaast is hij onder meer Officier in de Orde van Oranje-Nassau en Ridder in de Orde van de Gouden Ark.

Foto 1: met 'wings'
Foto 2: in het CCS lazaret
Foto 3: bevrijd uit Dachau
Foto 4: Dachau bus
Foto 7: Happy Easter 1942 (2019)

Twee zonen van Carel hebben zijn verhaal in 2013 uitgegeven. De titel is "Vrolijk Pasen 1942". Een Engelse vertaling komt in 2019 uit.