Frans Scheltens - Gevangene in Zwitserland en Spanje

Franciscus Gerard Scheltens (Batavia 21 december 1919) is 1940 derdejaars cadet aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Hij wordt tijdens de meidagen van 1940 in de duinen bij Haarlem gelegerd. Het blijft daar rustig, maar terwijl hij na de capitulatie langs Rotterdam en de Moerdijkbruggen naar Breda terugfietst, ziet hij de verwoestingen die de Duitse Wehrmacht heeft aangericht. In Breda ondertekent hij met tegenzin de erewoordverklaring. Daarmee voorkomt hij dat hij meteen naar Duitsland wordt gestuurd. Daarna gaat hij het verzet in.

In december 1940 wordt hij gearresteerd en naar het 'Oranjehotel' (de gevangenis) in Scheveningen gebracht. Na zijn vrijlating besluit hij naar Engeland te gaan. Hij wil naar Delfzijl fietsen, met het doel naar Zweden te varen, aar krijgt het advies dat niet te doen omdat hij er niet uitziet als een zeeman en direct door de mand zou vallen. Van jaargenoten van de KMA hoort hij over de route via België, Frankrijk en Spanje.

Op 2 december 1941 vertrekt hij uit Nederland. Voor zijn reis door Frankrijk wordt een vals persoonsbewijs gemaakt. Hij moet dus ook een Franse achternaam verzinnen. Hij kiest er willekeurig eentje uit een krantenrubriek. Dat blijkt later de rubriek 'Opsporing verzocht' te zijn.

Als hij eindelijk in Zwitserland aankomt, wordt hij door de Zwitserse grenswacht gearresteerd. De maanden erna zit hij gevangen in Château de Neuchâtel en in het werkkamp Cossonay. In Zwitserland krijgen Scheltens en vier medereizigers een visum om naar Brazilië te reizen, zodat zij door Frankrijk naar Spanje mogen reizen. In Spanje wordt hij opnieuw gearresteerd. Hij is één van de 300 Nederlanders die een tijd moeten doorbrengen in het kamp bij Miranda de Ebro.

Uiteindelijk bereikt hij Portugal. Hij wordt door de Portugese overheid ondergebracht in Hotel Royal in Praia das Maçãs, niet ver van Lissabon. Van de Nederlandse legatie krijgt hij zakgeld, maar hij mag geen werk zoeken. Ook houdt de Portugese inlichtingendienst een oogje op hem om er zeker van te zijn dat hij het land zal verlaten. Op 30 mei 1943 bereikt hij Engeland.

Scheltens dient bij het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL), ook na de oorlog. Na repatriëring dient hij bij de Nederlandse krijgsmacht. Op 30 september 1944 is hij eerste luitenant, op 13 september 1948 kapitein en op 1 november 1963 luitenant-ter-zee.

Scheltens overlijdt op 10 november 2010 in Rijswijk ZH. Hij is onderscheiden met het Bronzen Kruis, het Oorlogsherinneringskruis, het Kruis van Verdienste en het Ereteken voor Oorlog en Vrede.