Jacob Sajet - Een arts als kompas

Amsterdammer Jaap Sajet (24) wil met zijn vader, de Amsterdamse Joodse arts en politicus Ben Sajet, zo snel mogelijk naar Engeland. Dat geldt ook voor ingenieur Willem den Boer (52) uit Dordrecht, die commandant is bij de verzetsorganisatie 'De Oranjewacht' en door de Duitsers wordt gezocht. Vader Sajet koopt in Diemen voor 1000 gulden een viereneenhalf meter lang bootje met buitenboordmotor.

Op 18 juni 1941 is het zo ver. De overige passagiers zijn Sajets andere zoon Herman, machinist Kees de Graaf en Louis Gerards. In het geheim wordt het bootje met een kleine vrachtwagen naar Petten vervoerd en in de Hondsbosschevaart bij de Zijpersluis te water gelaten. Dijkbaas Jan Bellis helpt de mannen naar zee te komen. Ze roeien naar de Leihoek en kort voor middernacht trekken ze met hulp van Arie Bellis en Herman Corbière de boot over de zeedijk. Als de klok twaalf uur slaat horen ze de laarzen van Duitse wachtposten op de dijkstenen klossen, maar het loopt goed af. Juist als ze de boeg door de branding willen sturen, zien ze Herman Corbière in de boot klauteren. 'Ik kan niet meer terug', fluistert hij.

Het lukt de mannen niet door de branding te komen en daarom zetten ze de motor aan. Van navigeren had niemand verstand. Sajet strekt zijn arm naar de Poolster en ze sturen de boot loodrecht op de richting die zijn arm aangeeft. Zo voeren ze van oost naar west.

De zee is rustig en ze blijven dankzij een mistbank onopgemerkt door een groot schip dat op korte afstand voorbij vaart. Als de wind aantrekt en de motor uitvalt moeten de mannen flink aan de riemen. Tot overmaat van ramp verliezen ze een van de riemen. Ondanks de lichte paniek in het bootje besluiten ze door te zetten.

Na zo'n 36 uur varen worden ze gezien door een vliegtuig en even later stoomt een schip op hen af. Tot hun vreugde is het een Engelse oorlogsbodem. Ze worden aan boord genomen en naar Engeland gebracht.

Jaap Sajet voegt zich bij de Engelse marine en komt een jaar later om het leven bij een ongeval in het Engelse leger. Achteraf bleek dat op 17 juni, de dag voor hun vertrek, zijn broer Daan met zijn jachtvliegtuig in Engeland was verongelukt. Broer Herman sterft bij een verkeersongeval in Spanje in 1953.