Karel Mans

Karel August Mans is op 11 november 1913 in Majalengka (Nederlands-Indië) geboren. Hij gaat eind 1943 via Barcelona naar Engeland en wordt daar tot geheim agent opgeleid. Hij wordt capabel en betrouwbaar bevonden.
Hij krijgt de opdracht in Nederland uit te zoeken of er zendapparatuur in Duitse handen gevallen; ook moet hij een nieuwe verzetsgroep oprichten. Hiertoe wordt hij op 5 augustus met Martin Sutherland (1917-1982) bij Groot Ammers geparachuteerd. Hij neemt contact op met de spionagegroepen Albrecht en Packard en stelt zich op de hoogte van de betrouwbaarheid van diverse agenten en locaties. Terwijl Sutherland een zendpost in een leegstaande fabrieksloods bij Utrecht installeert, gaat Mans naar Groningen om daar een aantal seinposten op te zetten. Deze zendgroep krijgt de naam Vuurtoren. Begin oktober worden enkele agenten uit Engeland overgevlogen om die posten te bemannen.

Op 10 november 1944 wordt Mans in Groningen door de Sicherheitsdienst gearresteerd. Tijdens zijn verhoor wordt hij zo zwaar gefolterd, dat hij zijn mond voorbij praat en veel namen en adressen noemt. De agenten en medewerkers van Vuurtoren worden gearresteerd en twee dagen later ontsnapt Mans uit het Scholtenshuis in Groningen. Hij doet hiervan na de oorlog bij Jan Somer van Bureau Inlichtingen verslag en stelt hem voor hem de zwaarst mogelijke straf te geven.

Jan Somer schrijft hierover in "Zij sprongen in de nacht" over Mans: "Zij, die de gang van zaken hebben bestudeerd en alle omstandigheden tegen elkaar hebben afgewogen, kwamen ten slotte tot de conclusie, dat Mans een zwak ogenblik heeft gehad, toen hij in de klauwen van de SD zijn mond voorbij praatte. Zij hebben bemerkt hoe zwaar Mans gebukt ging onder zijn fout, toen hij zelf voorstelde de zwaarste militaire straffen daarvoor te willen ondergaan. Hij heeft, zonder formeel te zijn berecht, zijn boetekleed gedragen, volkomen bewust, dat niet alleen hij, doch ook vele anderen diep hebben geleden door zijn zwakheid. Ligt het op de weg van buitenstaanders, van wie velen niet beseffen welke loodzware verantwoordelijkheden een geheim agent in oorlogstijd heeft te dragen, om te oordelen over iemand, die zich zijn hele leven de kwelling van een zwak ogenblik zal blijven herinneren?"

Onderscheidingen:
* Kruis van Verdienste in 1944 en 1947